Permacultuur Festival

Als je met permacultuur bezig gaat hoor je vaak over gildes. Maar wat zijn gildes nu eigenlijk, hoe ontwerp je ze, waarom zijn er geen ʹstandaardʹ gildes en, heb ik gildes eigenlijk wel nodig bij mijn ontwerp? De gildeworkshop gaat hier op in. We beginnen met uitleg wat een gilde nu eigenlijk is en waarom ze binnen de permacultuur worden gebruikt. Vervolgens krijg je een paar voorbeelden te zien en hoe ze zijn opgebouwd en daarna mogen jullie zelf in groepjes aan de slag om een gilde te ontwerpen. Aan het eind weet je waarom gildes zo handig zijn en waarom er geen standaard gildes te vinden zijn op internet. Het ontwerpen van een goed gilde kost tijd, maar is heel leuk om te doen.

De workshop wordt gegeven door Irene Verbeek, kijk voor meer info op http://permacultuur.startpagina.nl en http://zelfvoorzienend-leven.startpagina.nl .

Een goede samenwerking geeft je vleugels, samen kun je veel bereiken. Maar aan samenwerken kleven ook nadelen. Hoe organiseer je de samenwerking zo dat deze ook echt vruchten afwerpt? Sociale permacultuur als geïntegreerd onderdeel van permacultuur biedt hiervoor handvatten. In deze workshop passeren vertrouwen, communicatie en groepsdynamische processen de revue en ervaar je de kracht van zelforganisatie.

Deze workshop wordt gegeven door Caroline Siepman (carolinesiepman.nl). Zij is ook betrokken bij Permacultuur Centrum Nederland (permacultuur.org) en Permacultuur Magazine (permacultuur-magazine.eu).

In de natuur komen veel fascinerende patronen voor. Ze zijn niet alleen mooi, maar elk patroon heeft ook bepaalde eigenschappen. Tijdens de workshop gaan we dieper in op deze relatie tussen vorm en functie bij patronen in de natuur. Vervolgens gaan we kijken hoe je die patronen toe zou kunnen passen in je eigen permacultuur-systeem.

Rutger Spoelstra is architect, permacultuur-ontwerper en docent.
www.rutgerspoelstra.nl

ʹFermenteren is samenwerken met de natuur op het kleinste niveau: het samenwerken met micro-organismen. Bill Mollison reisde de wereld rond om over de verschillende fermentatietradities te leren en schreef er een boek over. Fermenteren speelt immers een grote rol in vele culturen, waaronder de onze!

Tijdens deze workshop komt aan bod wat fermentatie eigenlijk is en hoe je het kunt gebruiken in huis, tuin maar vooral keuken. Met uiteraard ook enkele proevertjes!ʹ

Door Diego Van De Keere

Wil je met Permacultuur beginnen maar heb je geen tuin, wil je het samen doen, maar waar begin je dan?
Voordat je daadwerkelijk aan je permacultuurproject kunt beginnen, moeten verschillende ʹzakenʹ bij elkaar gekomen zijn:
je moet je stukje grond hebben, graag nog wat andere enthousiastelingen, zo nodig vergunningen, budget en mogelijk nog meer.

Wat is de uitgangssituatie (bv er is een stukje grond of jullie zijn een groepje met een wens...) en wat zijn dan de mogelijke en noodzakelijke vervolgstappen.
Wat kan en zal er allemaal gebeuren met en in de ʹgroepʹ?
Wat kan en zal er allemaal wel en niet gebeuren in en met de tuin?
Hoe reageert de omgeving en hoe ga je daarmee om?

Menno Swaak en Kitty Hinkenkemper, beiden ervaringsdeskundigen en mede initiatiefnemers van diverse projecten in Den Haag vertellen over hun ervaringen en geven tips en uitleg hoe je kan beginnen.

De Permacultuurschool geeft sinds 2007 jaartrainingen Permacultuur.

Taco geeft uitleg want de opleiding inhoud en wat het verschil is tussen de diverse opleidingen.

Zo is er bv. de mogelijkheid om na het eerste jaar de vervolg opleiding te doen en daarna met ondersteuning van de Permacultuur Coöperatie een Permacultuur bedrijf op te starten.

Maak kennis met het concept van een Voedselbos. Wat is een voedselbos nu precies, en wat is het vooral niet? Waar komt het concept vandaan, bestaat het al langer? Hoe is een voedselbos opgebouwd? Kan je overal voedselbossen neerzetten of alleen in een bepaald habitat? Welke functies en doelen kan een voedselbos hebben? Wat weten we inmiddels over het functioneren van een voedselbos en waar liggen de vraagtekens nog? Welke projecten in de Benelux zijn hier al langer mee bezig en de moeite waard om te bezoeken? Op al deze vragen en meer zullen we ingaan tijdens de lezing introductie Voedselbossen.

Lees verder

De insectenwereld is een jungle in het klein waarin niets is wat het lijkt en waarin je altijd weer andere beestjes tegenkomt. Ga mee op expeditie en ontdek een verborgen wereld!

Uitermate interessant voor de kinderen.

Door Diëgo Van De Keere

in deze praktische workshop leer je hoe natuurlijke afscheidingen kan maken.

Deze workshop wordt verzorgt door Lex van Heg en Landschap.

Zie ook: www.hegenlandschap.nl

Wilde planten zijn niet alleen heerlijk maar ook bijzonder voedzaam. Ze bevatten een veelvoud aan vitaminen en mineralen vergeleken met ons bekende groenten. Daarnaast zijn ze een culinaire verrassing. Wilde planten geven een enorme toevoeging aan ons menu. Ze zijn er in vele vormen en smaken. Er bestaan meer dan 20.000 soorten eetbare planten op de wereld.

Tanja Hilgers is kruidenvakvrouw en geeft sinds 10 jaar kruidenwandelingen en workshops over geneeskrachtige en eetbare planten. Ze zit vol verhalen, weetjes en recepten en deelt deze ook in haar geïllustreerde kruidenboekjes.

Zij staat op zondag ook op de markt.

www.tanjahilgers.nl

Tijdens het festival wordt er ook een info markt gehouden.

Deze info markt wordt gehouden in tent 2 op de binnenplaats van het kasteel op vrijdagavond en zaterdagavond vanaf 19:30 tot 21:00.

Hier heb je de mogelijkheid om informeel je eigen project promoten en ervaringen uit te wisselen met anderen.

Iedereen is op de hoogte van het belang van bijen voor de biodiversiteit. Maar als je echt iets voor de bij wil doen, wat kun je dan doen in je tuin of op het balkon? En zijn alle planten goed voor alle bijen? Kom langs en kijk hoe makkelijk je echt iets voor de bijen kunt betekenen.


Door Irene Verbeek

In deze workshop ʺZelfvoorzienend Off-gridʺ geef ik een korte versie van de gelijknamige dagcursus, waarbij ik uitleg over warmte, water, energie en toilet op een zo duurzaam mogelijke manier.

Ik nodig je uit om langs te komen als je meer wilt weten over onder andere zonneboilers, zonnepanelen, helofytenfilters, composttoiletten, warmte-terugwin-systemen, ecologisch isolatiemateriaal, regenwateropvang, waterfiltering en meer. Zie https://www.strohplatz.com/zelfvoorzienend-off-grid .

Lees verder

Drogen is een manier om je oogst te bewaren voor de winter. De zonnedroger is daarvoor een apparaat dat ook in ons klimaat goed werkt.

Tot nu toe waren we gewend onze kruiden te drogen in bosjes in huis. Dat gaat vrij langzaam tenzij je over een goede ventilatieruimte beschikt met een goede temperatuur. Ventilatie en temperatuur zijn inderdaad juist de zaken die je met een zonnedroger kunt opkrikken. Gezonde en smaakmakende stoffen in de droogwaar zijn uiteindelijk beter bewaard.

Lees verder

Door: Marc Siepman

De problematiek met stikstofverbindingen is al tientallen jaren gaande. Nu de economie er onder kan gaan lijden, noemen we het ineens een stikstofcrisis. Maar de ecologische stikstofcrisis is al vele jaren aan de gang en is een van de symptomen van onze onnatuurlijk hoge stikstofuitstoot. Het is dan ook absurd dat natuurgebieden hun Natura-2000-status zouden kwijtraken om meer stikstofuitstoot mogelijk te maken. Dat is net zoiets als een stad bombarderen om hem veiliger te maken.

Zolang de stikstofkraan openstaat zullen de problemen steeds groter worden. Wat zijn échte oplossingen voor dit serieuze probleem? Daarvoor moeten we natuurlijk eerst het probleem goed voor ogen hebben.

In deze lezing vertel ik hoe de natuurlijke stikstofcycli werken, wat de verstoring van deze kringlopen voor gevolgen heeft (voor de biodiversiteit, maar ook voor onze gezondheid en het klimaat).

Met behulp van beweging en verbeelding reizen we door mysterieuze werelden waar we allerlei dieren ontmoeten! Kom mee op avontuur en ontdek hun kracht. Misschien kunnen sommige dieren je wel iets leren dat je kan helpen?

Voor kinderen tussen 6 en 12.

De yoga wordt gegeven door Fleur

Waar keukenresten vaak niet op de composthoop kunnen, gaan ze prima in de wormcompostbak. Deze wormen werken het klokje rond om onze resten om te zetten naar een prima compost voor uw kamerplanten, balkonbakken en tuin.

Keukenafval, vooral gekookt, is niet geschikt voor onze composthoop. Het trekt bv. ratten aan.
Toch kunnen deze resten gecomposteerd worden. Daar zijn een tweetal soorten mestpieren ons behulpzaam bij. Deze aan de regenworm verwante diertjes hebben niet heel veel ruimte nodig om die taak voor ons te vervullen. Met de juiste zorg en onder de juiste omstandigheden doen ze dat prima.

Lees verder

Hoe zat het ook alweer?
De drie ethische principes van de permacultuur:

1.zorg voor de aarde
2.zorg voor de mens
3.het delen van overvloed.

Kom zoals je bent op je eigen unieke manier, lang leve de biodiversiteit.
Geen voorkennis nodig, iedereen welkom.

We zijn geneigd om dit stukje van de permacultuur wat te vergeten maar het is wel waaruit het hele ding ontstaan is.

Alles begint met een idee, een droom en daadkracht.
Als jij je daadkracht wil testen? Then show up and be there!!!

Lees verder

Als je veel bezig bent met Permacultuur dan weet je dat het runnen van een zaak en permacultuur doen, erg lastig is. Dat ligt aan de economie: het is een systeem dat uitgaat van concurrentie, maximaal eigenbelang, oneindige groei en andere parasitaire principes. Daarom heb ik in 1996 een begin gemaakt met het ontwerp van een ander economisch systeem. Toen het ontwerp in boekvorm af was, in 2006, ontdekten we permacultuur. Voor het eerst mensen die konden begrijpen wat er was bedacht.

Lees verder

Ons hele wezen is vervlochten met de natuur als onze primaire bron van kennis en wijsheid.

Nog voor de mens kon spreken, schrijven of googlen zocht men daar alle antwoorden.

De huidige beschaving ligt als een flinterdun laagje bovenop deze oeroude onderstroom.

Tijdens deze workshop zullen we een verfrissende duik nemen in deze wereld.


Door : Diego Van De Keere

Ishi Crosby is een ervaren Permacultuur ontwerper en docent. Hij wijdt zijn leven aan healing van de Aarde. Hij heeft veel ervaring met het toepassen van Permacultuur in verschillende landen zoals Roemenië, Centraal Amerika, Spanje en Nederland. Bij Permacultuur gaat het om ecologische duurzaamheid en economische stabiliteit. Als je je daartoe aangetrokken voelt dan zijn de workshops van Ishi zeker iets voor jou.

Hoogkwalitatieve compost is een bodemverbeteraar die naast stabiele organische stof – HUMUS – ook voedingsstoffen en een grote diversiteit aan nuttige bodemorganismen bevat. Humus-rijke compost hoort kruimelachtig en sponzig te zijn van structuur en ruikt naar bosgrond. Humus is van essentieel belang voor de bodem, omdat het de structuur verbetert, water en voedingsstoffen vasthoudt en de nuttige bodemorganismen en planten voedt. Goede en rijpe compost bevat geen ziekteverwekkers en door zijn hoge diversiteit aan nuttige micro-organismen, verschaft hij aan de bodem zijn ziektewerende eigenschappen.

Tijdens deze workshop zal er ook een demo bodembewerking met de CAMPAGNOLLE gegeven worden.

Deze workshop is praktijk en theorie gericht en wordt gegeven door Marc Verhofstede

www.bio-compost.be

Kruidenwandeling over geneeskrachtige wilde kruiden en bomen

De natuur schenkt ons een schat aan helende planten, die onze gezondheid en genezing kunnen ondersteunen. We gaan op zoek naar deze rijke natuurapotheek en kijken wat de omgeving van het festival zoal te bieden heeft! En hoe je de planten vervolgens gebruikt. De makkelijkste toepassing is een kruidenthee of maseraat die we naar afloop gelijk gaan proberen.

Tanja Hilgers is kruidenvakvrouw en geeft sinds 10 jaar kruidenwandelingen en workshops over geneeskrachtige en eetbare planten. Ze zit vol verhalen, weetjes en recepten en deelt deze ook in haar geïllustreerde kruidenboekjes.

Zij staat op zondag ook op de markt.

www.tanjahilgers.nl

Door de inzet en het enthousiasme van velen zijn de afgelopen jaren in Nederland en België al een groot aantal voedselbossen aangelegd. Daarmee is het fenomeen voedselbos het stadium van pionieren voorbij en volgen verbetering en verdieping. In een ronde-tafelgesprek met ervaren ʺvoedselbossersʺ, beheerders én vrijwilligers, bespreken we specifieke uitdagingen en vraagstukken en bespreken we samen de mogelijke oplossingen. Doel van het gesprek is een uitwisseling van kennis, elkaar helpen en wijzer maken.

Eind januari of begin februari 2020 is er een follow-up in de vorm van een winterconferentie.
Zodra de datum en vorm definitief is komt dat op de website: www.permacultuur.eu

Madelon en Taco

Communicatie zorgt ervoor dat we relaties kunnen hebben met elkaar. Goede of slechte communicatie, dat maakt alles uit voor relaties en samen werken.
Luisteren is een belangrijk onderdeel en echt luisteren zorgt voor echte verbinding. In deze workshop kun je dit ervaren, vooral door het doen van oefeningen.

Deze workshop wordt gegeven door Anita Bartstra en Caroline Siepman

Het hoe en waarom we vaak (insecten-) plagen onterecht als schadelijk zien.

Door Taco Blom

Elke plant heef haar eigen kracht en magie. Zo beschermt de meidoorn je erf en verdrijft bijvoet boze geesten. In sprookjes worden deze krachten van planten doorgegeven. In deze wandeling gaan we verbinden met onze botanische wortels, met de planten waar wij een lange geschiedenis mee hebben en die al duizenden jaren bij ons horen. Dus meer verhalen en myhologie en minder de praktische toepassingen.

Tanja Hilgers is wildkruidenvrouw en geeft sinds 10 jaar kruidenwandelingen en workshops en zit vol verhalen en weetjes.
Zij staat op zondag ook op de markt met haar geïllustreerde kruidenboekjes en receptenkaarten.


www.tanjahilgers.nl

Stadslandbouw enthousiastmeert mensen om van hun omgeving een bloeiende en eetbare plek te maken. Geeft Workshops en werkt met natuurlijke materialen. Hier op het Permacultuur festival wil ik jullie graag de wonderen van het wol vilten laten ervaren. Het lijkt mij leuk om pantoffels te vilten. Wolvilten is één van de oudste vormen van textiel maken. Met behulp van water, zeep en beweging kun je de mooiste dingen maken. Je leert de kneepjes van het wol vilten en gaat met een unieke creatie naar huis.

Er wordt 8 euro materiaal kosten gerekend.

Deze workshop wordt gegeven door Sophie Gravestein van Sophie Jardin

Er kunnen maximaal 20 deelnemers per keer deelnemen.

Hoe betrek je kinderen bij een permacultuurtuin of voedselbos?

Er zijn verschillende initiatieven in Nederland (en België?) om kinderen bij permacultuur te betrekken. Graag pakken we tijdens het PC festival 2019 wat Open Space om hierover uit te wisselen. Wil je jouw ervaringen delen? Heb je plannen om kinderen bij een permacultuur plek te betrekken, maar weet je niet hoe? Of heb je andere vragen of suggesties? kom naar dan naar deze open space!

Hieronder vast wat informatie over verschillende initiatieven en projecten.

KInderen en Permacultuur Netwerk
Sinds 2018 is er het Nederlandstalig netwerk Kinderen en Permacultuur. Initiatiefnemers zijn Erica en Petra. Zij kwamen enthousiast en vol inspiratie terug van de Europese Children in Permaculture conferentie in Praag en besloten een Nederlands netwerk op te richten.
Meer informatie is te vinden op de website: https://kinderenenpermacultuur.nl
Ook is er een gelijknamige facebook groep. En een Children ＆ Permaculture manual (online te lezen): https://kinderenenpermacultuur.nl/cip-internationaal/
Enkele exemplaren van deze manual in boekvorm zijn te koop tijdens het festival, prijs: 15,- euro p st.

Lees verder

Vrij dansen, ingeleid door een korte workshop en ondersteund door een dj, die je meeneemt op een gevarieerde dansreis. Om deze ervaring volledig te beleven, wordt er niet gepraat en geen alcohol gedronken, en vragen we je om geen camera’s mee te nemen op de dansvloer. Zodat jij je volledig vrij voelt in jouw dans, in contact met jezelf of een ander.

Vrijdagavond van 20:00 t/m 22:00 in tent 3

Vergeet niet je eigen waterfles mee te nemen!
Het wordt een warme avond.

Jacob Marschke heeft diverse Permacultuur Projecten in Afrika opgezet. Op zaterdagavond geeft hij hier een presentatie over.

De presentatie is in het engels.

In deze workshop maak je kennis met de beginselen van permacultuur. We kijken naar wat permacultuur is en hoe het is ontstaan. En natuurlijk gaan we het hebben over natuur. Bill Mollison – een van de grondleggers van permacultuur – omschreef permacultuur eens als: “een dans met de natuur waarbij de natuur de leiding heeft.” Maar hoe doe je dat, dansen met de natuur?

Bij permacultuur denken mensen vaak aan duurzaam tuinieren, maar het gaat veel verder. Naast tuinieren kun je het ook toepassen op je eigen leven en je leefomgeving. Ethiek en ontwerpen spelen een sleutelrol bij het toepassen van permacultuur. Dit zijn dan ook de onderwerpen die centraal staan in deze workshop.

Door: Rutger Spoelstra
Rutger is architect en permacultuur ontwerper.
www.rutgerspoelstra.nl

Kom je graag in de Natuur? Ben je echt een buiten-mens? Dan heb je vast gemerkt dat bomen een geweldige helende kracht bezitten. Slechts weinigen weten hoe je die levenskracht zelf kunt ervaren. In deze workshop heb je dat in een handomdraai geleerd.

In deze workshop leer je om met de hand en met de wichelroede de aura’s van een boom op te pikken. De wichelroede is eigenlijk een verlengstuk van je eigen lijf, waarmee we eerst apart oefenen op zichtbare objecten. Als je dat eenmaal onder de knie hebt, kunnen we gaan werken in de onzichtbare (…) wereld van energie.

Deze workshop is echt een ʺeye-openerʺ in de letterlijke zin van het woord. Kennis en ervaring met de natuur hebben we allemaal, maar als je eenmaal zelf ervaart dat je eigenlijk in een energie-wereld staat, ga je de wereld met andere ogen bekijken.

Door Barry Voeten

Lees verder

Kennismaking met de beginselen van natuurlijk bijenhouden. Hoe gedragen bijen zich van nature en hoe faciliteert de natuurlijke imker dit.

Door: Taco Blom

Weet jij wanneer je voor het laatst op blote voeten door een bos hebt gelopen? Marije van der Park, permaculturist en yogadocent, neemt je mee op een ontdekkingstocht door je eigen tuin en brengt je terug naar de natuur. En ja, je schoenen gaan uit en je zintuigen gaan aan. In deze workshop sta je bewust stil bij het feit dat jij onderdeel bent van de natuur en dat de natuur deel is van jou. Luister naar jezelf en je omgeving en dompel je onder in een combinatie van natuur en meditatie.

Je werkt tijdens deze workshop met de drie lichamen van de aarde om te ontdekken wat jouw stukje grond nodig heeft. Je maakt contact met de aarde op deze drie niveaus: het energetische, het emotionele en het fysieke landlichaam. Energetisch: je erkent dat het land, net als alle dingen, een energieveld om zich heen heeft. Emotioneel: je luistert naar het land en probeert emoties los te laten die in het land gevangen zitten. Luisteren doe je door middel van meditatie, lopen en aarden. Fysiek: de aarde is in zeer slechte conditie: we hebben de bodem uitgeput en verwaarloosd. Als we verantwoordelijkheid nemen voor het land, kunnen we het land en het evenwicht herstellen.

Marije gebruikt voor deze workshop de wijsheid van Permacultuur, Mary Reynolds en de Antroposofie.

Lees verder

Taco Blom zette een tijd geleden samen met Ishi Crosby de Permacultuur school Nederland op, en geeft sindsdien jaartrainingen permacultuur. Hij heeft ruime ervaring met voedselteelt in het algemeen, en permacultuurin het bijzonder, en draait inmiddels al weer 7 jaar de permacultuur tuinderij Samenland, een rondleiding en uitleg over zijn systeem.

Elke avond en zondagochtend om 9:00 wordt er een rondleiding gegeven. De start is bij de ingang van Samenland.

Door: Taco Blom

De hyenaʹs, tijgers en beren die je bij ons ʹs nachts tegen het lijf kunt lopen zijn zo klein, dat ze in je hand passen.
Het zijn maar een paar van de tientallen soorten nachtvlinders die in onze streken kunt aantreffen. Veel van de vlinders die je zult zien hebben een directe link met bepaalde planten: sommige leven op grassoorten, andere op bomen en struiken, weer andere op groenten, bessen, hazelaar.. Welke vlinders je vindt kan je zo dus meer vertellen over de omgeving. Voor wie nog nooit een nachtvlinderavond meegemaakt heeft is dit een hele nieuwe wereld die open gaat!

Door: Diëgo Van De Keere

Er kunnen maximaal 20 mensen deelnemen.
Verzamelen in de houtschuur (bij de ingang)